Mevsim Dönümünde Bağışıklık Sisteminin Güçlendirilmesi

Havaların soğumaya başlaması ile beraber etrafımızda grip şikayetlerinden bahsetmeye başlayan onlarca arkadaşımız var. Hatta belki biz de çoktan bu salgından bir darbe aldık ve 2017 yılı içinde birkaç günü daha çoktan kaybettik. Peki grip salgınından korunmak, veya yeni bir darbe almamak için vücut direncimizi arttırmak ve bağışıklık sistemini güçlendirmek için ne yapmak gerekiyor?

Enfeksiyon hastalıklarının ilk aşaması mikroorganizmanın vücudumuza girmesidir. Böyle bir durum söz konusu olduğunda mikrobun ve etkilerinin ortadan kaldırılması için bağışıklık sistemimiz aktive olur. Hastalığın ortaya çıkan belirtilerinden birkaçı da aslında bu savaşın neden olduğu durumlardır. Bağışıklık sistemimiz bu mikrobu aşılanma durumlarında olduğu gibi daha önceden tanıdıysa veya hafızasına kazıdıysa mikrop hastalığa neden olmadan ortadan kaldırılır. Bu daha sık olan bir durumdur çünkü gün içinde onlarca mikrop ile karşılaşırız . ve pek çoğunu bağışıklık sistemimiz yok eder. Bağışıklık sistemimizin güçlü olması için alınması gereken önlemler sağlıklı hayat için her zaman söylediğimiz kurallardır.

Bunlardan birincisi sağlıklı beslenmedir. Çok karışık anlatmaya gerek yok. En basiti günde en az beş porsiyon meyve ve/veya sebze yemek, mümkün olduğu kadar farklı renklerde yiyecekler seçerek yemek masanızı oluşturmak en iyi seçimdir. Doğru beslenmediğimiz takdirde çinko, selenyum, demir, folik asit ve diğer A, B, C ve E vitaminlerinden az yararlanmak bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olabilir. C vitamini konusunda özellikle bugünlerde daha fazla duyulan bilgileri de güncellemekte fayda var. Bağışıklık sisteminin düzgün çalışması için C vitaminine ihtiyacınız var, fakat vücudumuzun kendisi maalesef C vitamini üretemiyor. Yani dışardan alınan C vitaminine ihtiyacı var. Gerekli olan miktarı sıklıkla yiyeceklerle alabiliyoruz. Bu nedenle sağlıklı besleniyor olmak çok önemli. Bu durumda kimler C vitamini açısından desteğe ihtiyaç duyar? Herkes C vitamini alarak grip gibi enfeksiyonlardan korur mu? Günde ne kadar C vitamini almak gerekli? Bunlar ve benzeri soruların cevapları bilimsel çalışmalarla verilmeye başlandı. Son yıllarda yapılan bir çalışmada C vitamini takviyesinin soğuk algınlığındaki etkileri araştırıldı. Toplamda 11.000’den fazla kişinin verisinin yer aldığı ve 29 çalışmanın verilerinin bir araya getirilerek yapıldığı analizde; C vitamini takviyesinin, kısa süreli yüksek enerjili egzersiz yapanlar için yararlı olabileceği belirtildi. Genel toplumda bu oran tespit edilmedi. Ama ilgi çekici bir bulgu daha vardı. Genel toplumda ise günde 200 mg’dan fazla düzenli C vitamini takviyesi alanlarda soğuk algınlığı semptomlarının ortalama %8 daha kısa sürdüğü görüldü. Çocuklarda ise bu oran daha yüksekti ve neredeyse 2 katı idi (%14).^[1] Bu bilgiler ışığında karar vermek en doğrusu gibi görünüyor. Beslenme alışkanlıklarınızı gözden geçirin, kötü ise bu alışkanlığınızı düzeltmeye engel bir durum olup olmadığını düşünün, çalışma temponuzu ve iklim koşullarını değerlendirin ve gereğinde doktorunuzla görüşerek karar verin.

Beslenme dışında uyku da elbette çok önemli. Erişkinler için günde 7-9 saat uyumak gerekli. Aksi halde bağışıklık sistemi zayıflamaya başlayabilir ve hastalıklara eğilimli hale gelebiliriz. Solunum sistemi enfeksiyonları da bu hastalıklar listesinin başında yer alıyor. Uykunun yanı sıra günlük egzersiz de sadece kaslarımızı değil, bağışıklık sistemimizi de daha güçlü kılar. Sadece çok ağır egzersizin bağışıklık sistemini zayıflattığını söylemek gerekli. Ayrıca sigara içmeyin ve alkol tüketiyorsanız bunu sınırlayın.

Soğukta enfeksiyonların salgın haline gelmesinin altında yatan en önemli neden, insanların soğukta daha fazla kapalı yerlerde toplanmaları ve virüslerin kolaylıkla yayılmasıdır. Bu nedenle bağışıklık sisteminin güçlendirmek adına değil ama kendinizi korumak adına ellerinizi sık sık yıkayın ve özellikle dışarda ellerinizi ağzınıza, yüzünüze temas ettirmeyin.

Sıcak havaların sonuna gelmiş olmakla birlikte çok önemli bir korunma yöntemine daha değinmekte fayda var: grip aşısı. Özellikle bazı grupların grip aşısı olması önerilir. Altı aylık-dört yaş arası çocuklar, 50 yaşında ve daha yaşlı olan bireyler, kronik hastalıkları olan bireyler, gebeler ve lohusalığın ilk 2 haftasındaki kadınlar, sağlık sektöründe çalışanlar ve morbid obezler bu listede yer alıyor.